Sosyal Fobi Nasıl Yenilir?
Topluluk önünde konuşmanız gerektiğinde sesinizin titrediğini, kalbinizin hızla attığını fark ediyor musunuz? Yeni bir ortama girdiğinizde herkes size bakıyormuş gibi mi hissediyorsunuz? Hatta birilerine “merhaba” demek bile içinizde açıklanamaz bir gerilim yaratıyor olabilir. Bu sorular size tanıdık geliyorsa, yalnız değilsiniz.
Sosyal fobi (sosyal anksiyete), olağan bir kaygı değildir. Sosyal fobi, hayatınızı sınırlandırıyor olabilir.
Sosyal Fobi Nedir?
“Sosyal fobi”, başka insanlar tarafından beğenilmeme veya küçümsenme endişesiyle sosyal ortamlara girmekten kaçınma eğilimidir. Bu durum, “Ya rezil olursam?”, “Ya yanlış bir şey söylersem?” gibi düşüncelerle beslenir. Toplu ortamlarda kişi, rahat edemez.
Fiziksel belirtiler de eşlik eder: terleme, ses titremesi, nefes darlığı, sesin kısılması, yüzde kızarma gibi. Bu belirtiler zihinsel yükle birleşerek en basit sosyal etkileşimi bile, zor bir sınav haline getirebilir.
Sosyal Fobi Neyden kaynaklanır?
Sosyal fobi, sadece “utangaçlık” değildir. Onun ardında birçok neden olabilir.
- Çocukluk ve Aile Dinamikleri
Çocuklukta sıkça eleştirilme, utandırılma, aşırı koruyucu anne-baba tutumları, sosyal fobinin temellerini atabilir. “Hata yapmamamalıyım” düşüncesi içselleştirilir. - Travmalar
Okulda alay edilme, bir arkadaş grubuna dahil edilmeme, sosyal reddedilme deneyimleri zihinde “kalabalık = tehlike” eşlemesi yaratabilir. - Kültürel Etkenler
Toplumun dış görünüş, başarı, mükemmeliyetçilik baskısı; sosyal medyanın karşılaştırma kültürü; bireyin kendini keşfetmesine izin vermeyen ortamlarda yetişmesi, sosyal kaygıyı besleyebilir.
Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?
Sosyal fobi yalnızca sosyal ortamlarda görünmez. iş yaşamı, ilişkiler, hobiler, günlük aktiviteler, bunların hepsi sosyal fobiden etkilenir:
- İş görüşmelerinde kendinizi kısıtlanmış hissetmek
- Toplu etkinliklere katılmaktan kaçınmak
- Sunumlar, toplantılar, sosyal davetler öncesinde aşırı kaygı
- Yeni insanlarla tanışma isteği olmasına rağmen geri çekilme
- Sosyal çevre daralması, yalnızlık hissi
- Özgüven eksikliği, kendini değersiz hissetme
Zamanla bu kaçınma davranışları, kişinin potansiyelinden uzaklaşmasına ve yaşam kalitesinin düşmesine neden olur.
Sosyal Fobi Nasıl Yenilir?
İyi haber şu ki, bu sorunla baş etmek mümkündür. Aşağıda hem günlük hayatta uygulayabileceğiniz yöntemler hem de terapide yapılan çalışmalardan bazıları var:
1.Duygularınızı Tanımak ve Kayıt Tutmak
Hangi durumlarda, hangi düşüncelerle kaygı hissettiğinizi fark etmek önemli. Bir günlük tutmak; “Ben ne zaman geriliyorum, ne düşünüyorum?” gibi sorularla kendi içsel öykünüzü dinlemenize yardımcı olur.
2.Bilişsel Davranışçı Terapi İle Sistematik Duyarsızlaştırma
Korktuğunuz sosyal duruma küçük adımlarla yaklaşmak (örneğin önce tanıdığınız biriyle sohbet, sonra grup içinde konuşma) kaygınızı yenmenize yardımcı olabilir. Bu süreç bir terapistle birlikte yürütülmeli, ebette.
Profesyonel destek, bu psikolojik sorunu aşmanın en güçlü yollarından biridir. Terapide; düşüncelerinizi, duygularınızı, davranış kalıplarınızı ve geçmiş hikâyenizi birlikte ele alırız. Psikoterapide psikoloğunuz sizi asla yargılamaz. Sizi her zaman destekler.
Sosyal Fobim olduğunu nasıl anlarım?
Aşağıdaki belirtilerin biri ya da birkaçına sahipseniz, bu durumun bir sosyal fobi haline gelmiş olma ihtimali vardır:
- Topluluk önünde konuşmaktan kaçınma
- Göz teması kuramama
- “Rezil olabilirim.” düşüncesiyle toplu ortamlardan uzak durma
- Sunum için günler öncesinden kaygılanma
- Kalp çarpıntısı, terleme, ses titremesi, nefes darlığı
- Sosyal kaçınmalar nedeniyle iş, okul bırakma
Bu belirtiler “utangaçlık” ya da “çekingenlik” olarak tanımlanamaz.
Nişantaşı / Şişli / İstanbul’da Sosyal Fobi ile Çalışmak
Sosyal fobiyle yaşamak zorunda değilsiniz. Psikoterapide duygularınız, korkularınız, “ya rezil olursam” düşüncenizin arkasındaki iç sesiniz üzerine birlikte çalışabiliriz. İstanbul içinden iseniz Nişantaşı Şişli’de görüşebiliriz, uzaktan iseniz çevrimiçi(online) seanslar sayesinde birlikte çalışabiliriz.
Eğer bu yazıda kendinizden bir şeyler bulduysanız, belki de ilk adımı atma vakti gelmiştir. İç sesinizi duymak, ona eşlik etmek ve onu dönüştürmek için birlikte yürüyebiliriz.
İyi haber şu ki, psikoterapi bu konuda gerçekten işe yarıyor. Özellikle bilişsel davranışçı terapi sayesinde, insan kendi kendine koyduğu engelleri fark etmeye ve bunları aşmaya başlıyor. Zamanla, korkulan sosyal durumlar, gözünüzde büyümemeye başlıyor ve kendinize olan güveniniz artıyor. Doğru destekle, kendinizi daha özgür ve rahat hissedeceğiniz bir hayat mümkün.
Terapiden çok hızlı sonuçlar beklemek uygun bir beklenti değildir. Psikoterapi zamanla olumlu sonuçlar yaratır. Haftada 1 kez olarak ardışık yapılan psikoterapi seansları sayesinde yaşadığınız sorunları geride bırakabilirsiniz. Lütfen umutlu olun. 🙂
İletişim & Randevu
📍 Nişantaşı / Şişli, İstanbul
📞 +90 542 593 67 58
Instagram: @psikologdolunayzumrutcetin
Adreslerim için; https://nisantasipsikolog.com.tr/iletisim/
Psikoterapi sürecinizi benimle planlamak isterseniz her zaman yanınızdayım.
Şefkatle kalın.
Bir yanıt yazın