Yetişkinlerde Küsme Davranışı
Yetişkinlerde küsme davranışı neden oluyor? diye merak ediyor olabilirsiniz. İkili ilişkilerde zaman zaman kırgınlıklar, anlaşmazlıklar yaşanabilir. Ancak bu duygularla baş etme yöntemlerimiz, ilişkinin sağlığını doğrudan etkiler. Küsme davranışı, birçok kişi için doğal bir tepki gibi görünse de, altında pek çok psikolojik dinamik barındırır. Özellikle tekrarlayan ve iletişimi tamamen kesmeye dayalı küsme davranışları, zamanla manipülatif bir iletişim aracı haline gelebilir. Bu yazıda, yetişkinlerde küsme davranışının kökenlerini, bu tutuma maruz kalanların neler yapabileceğini ve küsme davranışını değiştirmek isteyenler için öneriler bulacaksınız.
1. Yetişkinlerde Küsme Davranışı Neden Ortaya Çıkar?
Küsme, genellikle kişinin kırıldığını, incindiğini ya da öfkelendiğini ifade etme biçimidir. Ancak bu ifade, açık iletişim yerine pasif-agresif yollarla gerçekleşir. Küsme davranışı gösteren kişi, duygularını doğrudan dile getirmek yerine, iletişimi keserek karşı tarafın dikkatini çekmeye ve davranışını değiştirmeye çalışabilir.
Bu davranış çoğu zaman çocuklukta öğrenilir. Aile içinde duyguların açıkça ifade edilmediği, küserek cezalandırmanın yaygın olduğu ortamlarda büyüyen bireyler, yetişkinlikte de benzer davranışları sürdürürler.
2. Küsme Manipülasyon Aracı Mıdır?
Kısa cevap: Evet, olabilir.
Küsme davranışı, özellikle sıklıkla ve bilinçli şekilde uygulandığında bir kontrol mekanizmasına dönüşebilir. Kişi, küserek karşısındakini suçlu hissettirmeye, karşısındakinin davranışlarını değiştirmeye çalışıyor olabilir. Bu noktada küsme, sadece bir kırgınlık değil, aynı zamanda bir manipülasyon aracı halini alır.
Mağdur rolüne giren kişi, iletişimi keserek karşısındakine “Seni cezalandırıyorum” mesajı verir. Özellikle, “ … yapmadığın sürece barışmayacağım” gibi koşullu barışma mesajları, sağlıksız bir iletişim döngüsünü besler. Zamanla karşı taraf, küsme korkusuyla kendi duygularını bastırabilir ve bu da ilişkide duygusal manipülasyonun derinleşmesine neden olur.
3. Eşim/Sevgilim bana sürekli küsüyor Ne Yapmalıyım?
Eğer hayatınızda sürekli küsen biri varsa ve bu durum sizi duygusal olarak yıpratıyorsa, öncelikle şu gerçeği kabul etmek önemlidir: Siz, karşınızdaki kişinin davranışlarını değiştiremezsiniz. Ancak kendi tutumunuzu, sınırlarınızı değiştirebilirsiniz.
İşte bu durumda yapabilecekleriniz:
- Tetikleyicilerinizi Tanıyın: Küsmeyle karşılaştığınızda hissettiğiniz suçluluk, terk edilme korkusu, değersizlik duygusu gibi hisler geçmişten geliyor olabilir. Bu duyguların kökenini anlamak, küsmenin sizin üzerinizdeki etkisini azaltır.
- Sürekli Özür Dilemeyin: Karşınızdaki kişi iletişimi kesiyor ve sizden barışma çabası bekliyorsa, bu davranışı ödüllendirmeyin. Sürekli özür dilemek, küsme davranışını pekiştirir.
- Sağlıklı Sınırlar Koyun: “Benimle konuşmadığında üzülüyorum ama iletişim kurmadan bir şeyi çözmemiz mümkün değil.” gibi net ve sınır belirleyen ifadeler kullanın.
- Empati Geliştirin ama Sınırlarınızı Koruyun: Karşınızdakinin hangi ihtiyaçlarının karşılanmadığını anlamaya çalışın, ama bu ihtiyaçlar sizin duygusal sağlığınızı tehdit ediyorsa sınır çizin. Yetişkinlerde küsme davranışı sıklıkla görülmekte ama bunun için siz belki de sınır koymalısınız.
4. Küsme Davranışına Sahip Kişiler Ne Yapabilir?
Eğer sık sık küstüğünüzü fark ediyor, ancak bunu nasıl değiştireceğinizi bilmiyorsanız, ilk adım kendi duygularınızı fark etmektir.
- Duygunun Adını Koyun: Gerçekten ne hissediyorsunuz? Öfke mi? Hayal kırıklığı mı? Yalnızlık mı? Bu duygularla bağlantı kurmak, daha sağlıklı tepkiler vermenizi sağlar.
- İletişimi Kapatmak Yerine Açın: Küstüğünüz kişiye neden kırıldığınızı açık ve sakin bir dille ifade edin. “Sen hep böylesin” gibi suçlayıcı değil, “Bu olay beni böyle hissettirdi” şeklinde ben dili kullanın.
- Beklentinizi Netleştirin: Karşınızdakinden ne beklediğinizi ifade etmeden küserseniz, bu hem sizi hem de karşı tarafı yıpratır. Net ifade edilen ihtiyaçlar, sağlıklı ilişkilerin temelidir.
- Geçmişi Gözden Geçirin: Küsmeyi bir savunma mekanizması olarak geliştirmiş olabilirsiniz. Özellikle çocuklukta yaşadığınız koşulsuz sevilmeme korkusu bu davranışı tetikliyor olabilir.
- Psikolojik Destek Alın: Küsme gibi pasif-agresif davranışlar genellikle çözülmemiş duygusal yaraların belirtisidir. Bir uzmandan destek alarak bu döngüyü kırabilirsiniz.
5. Küsme İlişkileri Nasıl Etkiler?
Küsme davranışı, zaman içinde iletişim kopukluklarına, güven zedelenmesine ve duygusal uzaklaşmalara yol açar. Taraflardan biri ya da her ikisi de duygularını ifade edemediğinde, ilişkide sağlıklı bir bağ kurmak zorlaşır. Uzun vadede bu durum;
- Çiftler arasında gizli öfke birikimine,
- İş ortamında ise işbirliği eksikliğine neden olabilir.
İlişkilerde küserek iletişim kurmak, bir süre sonra karşılıklı olarak güveni ve duygusal bağlılığı zedeler. Oysa ki duyguları açıkça paylaşmak, empati kurmak ve karşılıklı saygıya dayalı iletişim kurmak, çok daha mutlu bir hayat sunar bize.
Sonuç: Küsme Yerine Sağlıklı İletişimi Seçin
Küsme davranışı, geçmişten gelen savunma mekanizmalarının bir yansıması olabilir; ancak bu davranışın farkında olmak ve değiştirmeye niyet etmek, ilişkilerinizde gerçek bir dönüşüm yaratabilir. Küserek değil, duygularınızı açık ve yapıcı bir şekilde ifade ederek hem kendinizi daha iyi hissedebilir, hem de daha sağlıklı ilişkiler kurabilirsiniz.
Şefkatle kalın.
Klinik psikolog Dolunay Zümrüt Çetin
Nişantaşı-Şişli/İSTANBUL
Randevu; 0 542 593 67 58


Bir yanıt yazın